نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد سواری ¹
• علیرضا شیخی ²

¹ دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد صنایع دستی، دانشکده‌ی هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر ایران، تهران، ایران

² استادیار گروه صنایع دستی، دانشکده‌ی هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر ایران، تهران، ایران

چکیده

گل و مرغ از گونه‌های متداول نقاشی ایرانی‌است که در دوره تیموری آغاز و در دوره صفوی با رویکردهای متفاوت رواج یافت. نقاشی گل و مرغ در دوره صفوی را در سه شیوه تبریز_قزوین، اصفهان اول و دوم می‌توان بررسی کرد. هدف مقاله، بررسی بصری مکتب گل و مرغ اصفهان در دوره صفوی و پی‌جویی عوامل موثر بر آنست. از این رو در پی پاسخ به این سوالات هستیم: ویژگی‌های بصری گل و مرغ در دوره صفوی چیست و به چند شیوه قابل تقسیم است؟ چه عواملی را می‌توان در سبک و سیاق گل و مرغ صفوی موثر دانست؟روش تحقیق، توصیفی و تحلیلی بوده و شیوه گردآوری مطالب، کتابخانه‌ای و استفاده از منابع قابل دسترسی موزه‌ها و سایت‌های معتبر است. یافته‌ها مبتنی بر تحلیل‌های بصری نگاره‌ها، حاکی از آن است که ورود مرقعات دربار تیموری، نگرش صوفیانه و تاثیرپذیری از هنرمندان مهاجر به دربار گورکانی، میل به واقع‌گرایی و افزایش تقاضا در حلقه بازار، توانست موجبات شکل گیری مرقعاتی با مضمون گل‌ها و پرندگان را دوره صفوی فراهم و برای هنرمند بستر جدیدی برای تولید آثار خارج از نقاشخانه دربار را ایجاد کند. همچنین ورود هنرمندان و کتاب‌های گیاه‌شناسی و گراوورهای هلندی به عنوان عوامل تاثیرگذار مطرح است. بخش عمده اطلاعات این پژوهش را مرقعات هند و ایرانی تکمیل و آثار لاکی، مورد نظر این پژوهش نبوده است.رویکرد تحقیق کیفی و از نظر هدف، کاربردی است. پژوهش به لحاظ ماهیت، توصیفی و تحلیلی است که با تکیه بر اسناد تاریخی از جمله روایت سیاحان به شرح و بسط وضعیت هنرمندان و دربار می‌پردازد. سپس به بررسی عوامل فنی بصری در ترکیب گل و مرغ در مرقعات که عمدتا در ایران و بخشی از آن در هند بوده، پرداخته است. شیوه جمع‌آوری اطلاعات در این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای، اسنادی و تصاویر کاخ‌های صفوی به صورت میدانی تهیه شده است است

کلیدواژه‌ها

• اصفهان
• گل و مرغ‌سازی صفوی
• گل و بوته گورکانی
• طبیعت بی‌جان هلندی

موضوعات

• هنرهای تجسمی و کاربردی

عنوان مقاله [English]

A study of the flower and Bird painting of Isfahan School in the Safavid era and the factors of its formation

نویسندگان [English]

• Muhammad Savari ¹
• Alireza Sheikhi ²

¹ Handicraft,islamic art departman of tua

²

چکیده [English]

Flowers and Birds paintig of the Safavid period can be studied in three periods. The present study, based on a descriptive-analytical method, tries to answer these questions: what are the visual characteristics of flowers and chickens in the Safavid period and how can they be divided in several ways? What factors can be considered effective in the style and context of Safavid flowers and Birds painting? The desire for realism and increasing demand in the market circle, was able to lead to the formation of flower and birds themes in the Safavid period and created new conditions for the artist to produce works outside the court painting. One of the factors behind the Safavid period is the arrival of the East Dutch company in India, which led to the arrival of botanical works and engravings. First, Indian flower and plant artists copied these works, and then these patterns reached Iran, as well as Dutch artists. They also came to Iran and a number of these artists came to the supervision of workshops and Librarys in Isfahan and trained students, but the Iranian flower and Birds artist remained on his traditions in painting flowers and birds, although of the flower design type. They were inspired by European works, but they never imitated them like Indian Gurkani artists. During the first Isfahan period, Riza Abbasi was able to paint flowers and birds. Moin, like Reza Abbasi, emphasizes the bird. Shafi Abbasi was one of the main promoters of this method in Isfahan. Like his father, Riza Abbasi, he carried out many court orders with plant designs for muraqqa, which is a testament to the courtly roots of this type of painting. Shafi'i was famous in painting of flower. With the beginning of the third period (Isfahan II), Muhammad Zaman with the background of his traditional patterns such as Agha Moin and Muhammad Shafi, second-hand Indian works, European works and Dutch engravings and training of Western masters, with emphasis on flowers instead of birds, painting with a pardaz (Conventional Iranian painting) and the emphasis on showing the volume of flowers with a certain angle of light, on a flat and monochromatic background, both showed a realistic way of studying flowers and a connection between traditional Safavid and Zand-Qajar flower and bird paintings in the future. The works of Safavid artists' flowers and Birds were divided into two parts: watercolor and Siah Qalam. Siah Qalam design was a method that was performed with a long linear ‘pardaz’ or ‘Qalamgiri’ and was mostly used as a practical design. Most of the information in this study was completed by Indian and Iranian authorities and Lucky works were not considered in this study. The method of collecting materials and images of this research has been done in the form of libraries and using the available resources of museums and reputable sites.

کلیدواژه‌ها [English]

• Isfahan
• Safavid Flower and Birds painting
• Gurkani Flower painting
• Still Life