نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی و مطالعات موزه، دانشگاه هنر تهران، استان تهران،شهر تهران

2 کارشناسی ارشد مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی، دانشگاه هنر تهران، استان تهران، شهر تهران

چکیده

ورود تکنیک­های نوین، متأثر از نقاشی غرب، در اواخر دورۀ قاجار، فصل تازه­ای در هنرهای تجسمی ایرانِ پهلوی گشود که از سویی، در هنر غرب و ادوار قبل، یعنی قاجار، ریشه داشته و از سوی دیگر، آینۀ تحولات و جهت­گیری­های عصر خود است. یکی از جریانات هنری خاص این دوره، ساخت تصاویری از نخبگان سیاسی است که به سفارش ایشان، در قالب عکس یا تک­چهره خلق می­شود. این نوع آثار، در جریان انقلاب مشروطه به اوج خود رسید و پس از آن، در دورۀ پهلوی نیز ادامه یافت و تابعد از شکل­گیری اولین مجلس شورای ملی، به گونۀ خاص هنری بدل شد. علی­رغم مطالعات متعدد در باب احوال و آثار هنرمندان این جریان، از جمله کمال­الملک و علی محمودی، ویژگی­های بصری و تکنیک پرتره­نگاری­های رجال مجلس شورای ملی هنوز تا حد زیادی ناشناخته مانده است. از همین­رو، هدف اصلی این پژوهش، رمزگشایی از شناسنامۀ کاری جعفرچهره­نگار، از هنرمندان این جریان هنری،و شناخت تکنیک اجرایی این پرتره­نگاری­هاست. پژوهش با روش توصیفی_تاریخی صورت می­گیرد. در این راستا، سه نمونه از آثار جعفر چهره­نگار، موجود در موزۀ مجلس، به­منظور مطالعات تاریخی، تطبیقی انتخاب می­شود؛ بنابر مطالعات صورت گرفته بر روی آثار جعفرچهره­نگار، که تک­چهره­نگاری­هایی از رجال مجلس است، مشخص شد که هر سه اثر از روی عکس بازسازی شده است و می­توان در این تکنیک او را دنباله­رو کمال­الملک دانست. از همین رو، می­توان نتیجه گرفت که جعفر چهره­نگار، نقاشی را در محضر یکی از شاگردان استاد آموخته و یا شاگرد شخصِ کمال­الملک بوده است که نام وی تاکنون در بین شاگردان ایشان ناشناخته مانده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

COMPARATIVE STUDY OF THREE TABLEAUS ATTRIBUTED TO JAFAR-E-CHEHREHNEGAR, AN ARTIST OF PAHLAVI ERA

نویسندگان [English]

  • Kouros Samanian 1
  • Hamideh Abasian 2

1

2

چکیده [English]

Login New techniques, painting affected West, in the late Qajar era, opened a new chapter on Pahlavi of the visual arts, That on one side the art of the West and the periods before the Qajar, roots, and on the other hand,is the mirror of developments and orientation of Age itself. One particular artistic trends of the period, making images of the political elite who commissioned them, in the form of photographs or portraits that can be created. This type of work, culminating in the Revolution, and then, in the next period continued until after the formation of the National Assembly, the specific type of art became.
Despite numerous studies on the life and works of artists, including Kamal-al-molk and Ali Mahmoudi, visual and technical features portraits of men National Assembly is still unknown. Therefore, the main goal of this research is to decode the working certificate of Jafar-e-chehrenegar, artists of movement art, and knowledge of the techniques employed in this portrait. Research method is descriptive- historical. In this direction, three examples of Jafar-e-chehrehnegar in the Museum of Parliament, to historical  and comparative studies is selected. As a result of studies on Jafar-e-Chehrehnegar’s works, which are the portraits of Parliament members, It was found that all three tableaus reconstructed of image. can be viewed in this way he will continue to be Kamalolmolk. Therefore, it can be concluded that the J.Chehrehnegar, learned painting to mentor a student’s Kamalolmolk or  he was student of himself that his name has been among their pupils is unknown.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pahlavi era
  • Portraits
  • portrait men of theNational Parliament
  • Jafar-e-Chehreh negar
  1. 1-     افشارمهاجر، کامران (1384). هنرمند ایرانی و مدرنیسم، دانشگاه هنر، تهران.

    2-     امان الهی وفایی، وفا،. “ردیابی جلوه های هنر نقاشی دیروز در هنر نقاشی معاصر.” پایان نامه کارشناسی ارشد پژوهش هنر. تهران: دانشگاه هنر, 1377.

    3-     پاکباز، روئین،. نقاشی ایران: از دیرباز تا امروز. تهران: زرین و سیمین, 1384.

    4-     جهانبگلو، رامین،. ایران در جستجوی مدرنیته: بیست گفتگو در بی‌بی‌سی با صاحب‌نظران ایرانی. تهران: مرکز, 1384.

    5-     حاتم، جمشید (1381)، تک­چهره­های قاجار، پایان نامه کارشناسی ارشد پژوهش هنر. تهران: دانشگاه آزاد اسلامی.

    6-      حقیقت، عبدالرفیع,. تاریخ هنر های ملی و هنرمندان ایرانی. تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران, 1369.

    7-     ذکاء، یحیی (1376)،. تاریخ عکاسی و عکاسان پیشگام در ایران. علمی فرهنگی، تهران.

    8-     سرمدی، عباس(1380)، دانشنامۀ هنرمندان ایران و جهان اسلام.، سامان، تهران.

    9-     سهیلی خوانساری، احمد (1368)، کمال هنر: احوال آثار محمد غفاری کمال الملک. علی علمی و سروش.

    10- شباهنگ، بهنام و دهباشی(1366)، یادنامه­ی کمال الملک، انتشارات چکمه، تهران.

    11- طهماسب پور، محمدرضا،. ناصرالدین‌شاه، شاه عکاسی. تهران: نشر تاریخ ایران, 1381.

    12- عباسی، زهرا (1391)، مطالعه فن­شناسی نقاشی سه­پایه­ای دوره قاجار(1925- 1794)،(مطالعه موردی بر روی یکی از آثار منسوب به کمال­الملک در مجلس شورای­اسلامی).” پایان نامه کارشناسی ارشد مرمت آثار تاریخی. دانشگاه هنر، تهران.

    13- عدل، شهریار،. هنر و جامعه در جهان ایرانی، . تهران: توس, 1379.

    14- فلور، ویلهلم؛ چلکووسکی، پیتر؛ اختیار، مریم. نقاشی و نقاشان دوره قاجار. با ترجمه آژند، یعقوب. ایل شاهسون بغدادی, 1381.

    15- کریم زاده تبریزی، محمد علی(1370)، احوال و آثار نقاشان قدیم ایران، انتشارات ساتراپ، لندن.

    16-  کریم زاده، محمدعلی،. احوال و آثار نقاشان قدیم ایران و برخی از مشاهیر نگارگر هند و عثمانی. تهران: مستوفی, 1376

    17- لاری، مریم (1387)،. تصویرزنان دردوره قاجار،رویکردی بینامتنی، پایان نامه دکتری پژوهش هنر، دانشگاه هنر، تهران.

    18- لطفی، فوزیه،. آشنایی با مکاتب نقاشی. 1384: میرشمس آشتیانی, تهران.

    19-  مرآتی، محسن (1368)، قاشان بزرگ و عکاسی،  پایان نامه کارشناسی نقاشی. دانشگاه هنر، تهران.

    20- نظری، منوچهر (1388)،. رجال پارلمان ایران از مشروطه تا انقلاب. فرهنگ معاصر، تهران.

    21- نصیری، حسین،. “بررسی نقاشی معاصر از دورۀ قاجار تا سلطنت رضاخان در رابطه با تحولات سیاسی.” پایان نامه کارشناسی نقاشی. تهران: دانشگاه هنر, 1367.

     

     

    منابع لاتین

    1.C.Ghani, S.Ghani.(1998). Iran and the Rise of the Reza Shah: From Qajar Collapse to Pahlavi Power

    2.A.Touraj.(2007). The State And The Subaltern: Modernization, Society and the State in Turkey and Iran. London: I.B. Tauris, 2007. 256 pp

    3. S. Canby. (Oct., 1999). Royal Persian Paintings. London.The Burlington Magazine, Vol. 141, No. 1159. 637-639

    4. S. J. Falk .(1974). Qajar Paintings: Persian Oil Paintings of the 18th & 19th Centuries . A. H.

     

    سایتهای مورد استفاده:

    1. تصویر(ب) شکل(1-1): برگرفته از سایت fa.wikipedia.org، تاریخ دسترسی 21/6/1393
    2. تصویر(الف)،(ج)،(د)  شکل(1-2): برگرفته ازسایت www.kamalalmolk.info، تاریخ دسترسی 7/7/1393
    3. تصویر(الف) شکل(1-3): برگرفته ازسایت www.museum.ical.ir،تاریخ دسترسی 29/7/1393
    4. شکل(1-9): برگرفته از سایت www.yadegaran.com، تاریخ دسترسی 9/6/1393