کادر، قاب و معنا: تحلیل آثار انتخابی از حبیب مرادی و باسم دحدوح بر مبنای نظریه بطن تصویر میکه‌بال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، هنر اسلامی، دانشکده هنرهای صناعی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

2 عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز، استادیار، دانشکده هنرهای صناعی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

10.30480/vaa.2022.4043.1703

چکیده

معنا در دنیای معاصر با ارائه‌های نوینی که از سوی هنرمندان انجام می‌پذیرد؛ دستخوش تغییراتی می‌گردد. بررسی‌ اولیه از آثار هنرمندان، حبیب مرادی و باسم دحدوح، حاوی اشتراکاتی در خوانش ظاهری آن‌ها بوده و این‌گونه به نظر می‌رسد که کادر یا قاب نقش کلیدی را در ایجاد شباهت‌های ظاهری ما بین آثار هنرمندان ایفا می‌نماید. این عنصر به عنوان یک جزء کوچکی از تصویر به خودی خود هیچ معنایی را بر نمی‌تابد اما نحوه ارائه و حضور آن در یک نقاشی، معنای کلی اثر را تحت‌الشعاع قرار داده و توانایی تغییر آن را دارد. بدین منظور، انتخاب هنرمندان موردی بوده و گزینش آثار، هدفمند و با اولویت وجود کادرهای متعدد در نقاشی‌ها می‌باشد. هدف، دستیابی به نقاط افتراق/اشتراک در آثار معرفی شده از دو هنرمند از منظر رویکرد بطن تصویر میکه‌بال است. چگونگی و نحوه تعریف کادر و قاب در آثار دو هنرمند و تأثیر متقابل کادر/قاب با پیکره انسانی بر معنا، سؤالاتی است که بدان پاسخ داده شد. این پژوهش بصورت توصیفی-تحلیلی و تطبیقی بوده و اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و با ابزار فیش‌برداری استخراج و با هنرمندان مذکور نیز مصاحبه شده است تا بتواند خلاء مطالعاتی در خصوص این پژوهش را تکمیل نماید. در بررسی‌ها مشخص گردید؛ معنا در آثار دو هنرمند، ارتباط زیادی با نحوه ارائه کادر داشته و لذا کادر در آثار هر دو هنرمند، به‌عنوان مرکز و بطن اثر است با این تفاوت که خاصیت گرده افشانی معنا در هنر مرادی لایه‌لایه و به فرم حلزونی بوده اما در آثار دحدوح به صورت خطی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Frame, framework, and meaning: Analysis of selected works by Habib Moradi and Bassem Dahdouh based on Mikeball's ventricular image theory abstract

نویسندگان [English]

  • fariba azhari 1
  • Abolfazl Abdullahi Fard 2
1 PhD Student: Islamic Art, Faculty of Industrial Arts, Tabriz University of Islamic Art, Tabriz, Iran
2 Faculty member of Tabriz University of Islamic Arts: Assistant Professor, Faculty of Industrial Arts, Tabriz University of Islamic Arts, Tabriz, Iran
چکیده [English]

eaning in the contemporary world new performances by artists; It undergoes changes. The initial study of the works of the artists, Habib Moradi and Bassem Dahdouh, contains similarities in their apparent reading, and it seems that the frame or frame plays a key role in creating our apparent similarities between the artists' works. This element, as a small part of the image, does not imply any meaning by itself, but the way it is presented and present in a painting overshadows the overall meaning of the work and has the ability to change it. For this purpose, the selection of artists is occasional and the selection of works is purposeful and with the priority of having multiple frames in the paintings. The goal is to achieve the points of difference/commonality in the works introduced by the two artists from the perspective of Mikhebal's image ventricular approach. How and how to define frame and framework in the works of two artists and the interaction of frame/framework with the human body on meaning are the questions that were answered. This research is descriptive-analytical and comparative and the information is extracted in the form of a library with filing tools the mentioned artists have been interviewed in order to fill the study gap in this research. In the studies it was determined; Meaning in the works of two artists has a lot to do with how the frame is presented, and therefore the frame in the works of both artists is the center and the center of the work, with the difference that the pollinating property of meaning in art is layered and spiral, but in the works of Dahdouh The face is linear. According to Mieke Bal’s approach, the pollination of meaning in artists' works is as follows: In Moradi's works, the meaning of fluidity is in the form of a spiral, and in a nested and circular form, the meaning is transferred from one layer to another, but in the works of Dahduh, the meaning in the image travels and spreads along a horizontal line. In his art, Moradi uses the interference of frame within frame, and therefore the meaning in his works is multi-layered and is completed when passing from frame to frame. In both groups of artists' works, the reflective nature of the mirrors and the self-repetition of the frames according to the defined diagrams were observed. In all the introduced works, the human body is in the bond of a series of belongings and the frame and frame surround the body and give it a productive meaning. In one of the interpretations, the frame and frame in Moradi's works play the role of the power of reason as the heart of the image, and in the works of Dahduh, changing human thoughts is the way to her liberation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • meaning
  • framework
  • frame
  • Habib Moradi Bassem Dahdooh
  • Mieke Bal
  • ازهری فریبا، (مصاحبه با باسم دحدوح در تاریخ 2021/11/16)، مکاتبه.
  • ازهری، فریبا، (مصاحبه با حبیب مرادی در تاریخ1400/8/25)، مکاتبه و تلفنی.
  • عمید، حسن، (۱۳۷۶)، فرهنگ فارسی عمید، چاپ نهم، تهران: انتشارات امیرکبیر.
  • اوکویرک، استینسون، ویگ، بون، کایتون، (1396)، مبانی هنر، نظریه و عمل، (مترجم محمدرضا یگانه‌دوست)، چاپ پنجم، تهران: انتشارات سمت.
  • آژند، یعقوب، (1394)، مکتب نگارگری تبریز و قزوین -مشهد، چاپ دوم، تهران: انتشارات فرهنگستان هنر.
  • پریزادیان کاوان، مرجان، (1394)، «رابطه کادر(قاب) با روایت در نگارگری عصر ایلخانی تا انتهای عصر تیموری»، (پایان‌نامه ارشد رشته پژوهش هنر)، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده هنر و معماری، تهران.
  • پنجه‌زاده، بهداد؛ مراثی، محسن، (1392)، مطالعه تطبیقی هم‌زمانی فضا در نگارگری ایرانی با نقاشی‌های پیکاسو در سبک کوبیسم، مطالعات تطبیقی هنر، سال 3، (شماره 6)، 71- 55.
  • پورتر، تام؛ گودمن، سو، (1376)، تکنیک‌های گرافیک برای معماران، طراحان گرافیک و هنرمندان، چاپ 1، تهران: جهاد دانشگاهی، دانشگاه هنر.
  • جوزجانی، ابوعبید؛ کوربن، هانری، (1359)، قصه حی بن یقظان ابن سینا، آکادمی علوم افغانستان.
  • خطیب، فاطمه، (1396)، «تاثیر جنگ در آثار نقاشان معاصر سوریه- پروژه عملی: نقش زن در مقاومت(دفاع مقدس سوری)»، (پایان‌نامه ارشد رشته پژوهش هنر)، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده هنر و معماری، تهران.
  • رجبی، زینب؛ احمدپناه، سید ابوتراب، (1399)، تبیین جایگاه قاب در آثار نگارگری ایران و بررسی نوآورانه آن در آثار محمود فرشچیان، نگره، دوره 15، (شماره 55)، 85- 67.
  • طالبی، یعقوب، (1400)، «تحلیل تاریخی تکوین نقاشی معاصر سوریه»، (پایان‌نامه دکتری رشته هنر اسلامی)، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، دانشکده هنرهای صناعی، تبریز.
  • صدقی، مهرداد، (1389)، «تحلیل عوامل و عناصر مؤثر بر تأثیرگذاری پیام در تصویرسازی»، (پایان‌نامه دکتری رشته پژوهش هنر)، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده هنر و معماری، تهران.
  • صفری سنحانی، سودابه؛ کفشچیان مقدم، اصغر، (1398)، چگونگی میزان بازتاب هنرهای سنتی در نقاشی معاصر ایران(بررسی هشتمین دو سالانه)، پژوهش هنر، سال 9، (شماره 18)، 80-67.
  • غفاری، لیلا؛ عرب‌زاده، جمال، (1399)، نقدی بر کتاب تصویر و کلمه: رویکردهایی به شمایل شناسی، پژوهش نامۀ انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 20، (شماره 2)، 241-225.
  • محمودی، الهام، (1397)، «شناخت انواع کادر در هنر ایران و مقایسه آن با کادرهای آثار مدرن در غرب»، (پایان‌نامه ارشد رشته ارتباط تصویری)، موسسه آموزش عالی کمال‌الملک، تهران.
  • محمودی، الهام، (1397)، شناخت انواع کادر در هنر ایران و مقایسه آن با کادرهای آثار مدرن در غرب، همایش ملی جلوه های هنر ایرانی اسلامی در فرهنگ،علوم و اسناد.
  • مراثی، محسن، (1391)، تبیین بررسی چگونگی ترکیب نوشته و تصویر و خاستگاه آن در نگارگری مکتب شیراز دورة آل اینجو، نگره، دوره 7، (شماره 23)، 52-43.
  • ناصری طاهری، عبدالله، (1380)، نقش شیعیان فاطمی در جنگ‌های صلیبی، فصلنامه تاریخ اسلام، سال2، (شماره 1)، 132-99.
  • نصری، امیر، (۱۳۹۷)، تصویرو کلمه: رویکردهایی به شمایل‌شناسی، چاپ دوم، نشر چشمه، تهران.
  • نوروزی، نسترن، (1396)، خوانش بیش‌متنی چهار اثر برگزیده تصویرسازی کلودیا پالماروسی با پیش متن‌هایی از نقاشی ایرانی، نشریه هنرهای زیبا، دوره ۲۳ ، (شمار ه ۱)، 16- 5.