نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• گلنار علی بابایی ¹
• محمد علی رجبی ²

¹ کارشناسی ارشد هنر اسلامی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

² استادیار و عضو هیئت علمی دانشکده هنر دانشگاه شاهد

چکیده

فرشتگان در تصاویر نگارگری به سبب کارکردشان در اباغ وحی با پیامبران، به خصوص
پیامبر اکرم)ص( ترسیم شده اند، به ویژه فرشته ای چون جبرئیل که به خاطر اوصاف و نقش
ون � ن مضم �� د. روایت قرآنی مع ر�اج پیامبر)ص( رایج تری �� مهمش بارها در نگاره ها حضور پیدا می کن
ت هنرمندان �� رای خلاقی �� ب ب �� تری مناس �� واره بس �� ه هم �� ت ک �� ری ایرانی-اس ال�می اس �� وزۀ نگارگ �� یعی در ح �� ش
گارۀ � وری و ن �� ور شده در دورۀ تیم �� در، مص �� وده است. معراج نام ۀ�� میرحی �� م نم �� ی را فراه �� ر ایران �� نگارگ
ر در عرصۀ� هنرهای دینی � ی بی نظی � وش در دورۀ صفوی، رقعه های �� لطان محم د� منق �� ر س � مع ر�اج، اث
ن � خ دادن به ای � ر سعی در پاس � ش حاض �� ن پژوه � وند. بنابرای �� ی محسوب م یش � ون عرفان � ا مضم �� ب
ه ویژگی مهمی است؟ در این راستا، �� ر دارای چ �� ورد نظ �� ه جبرئیل در نگاره های م �� مسئله را دارد ک
ات کتابخان ه�ای، به بررسی جبرئیل و اوصافش و نیز تفسیر نقش این ملک مقرب � ق مطالع �� دا طب � ابت
ر به � م. مقالۀ� حاض �� در منابع اسامی پرداخته و سپس بازتاب آن را در نگارگری مشاهده می کنی
ی نقش جبرئیل با توجه به آموزه های دینی و عرفانی � ن ویژگ �� ی یافت �� ی در پ � روش توصیفی-تحلیل
ه در این نگاره ها، جبرئیل � د ک � ان می ده �� ق نش �� ن تحقی �� ای ای �� ر است. یافته ه �� در رقعه های مورد نظ
ب هعنوان هدایتگر رسول الله)ص( با توجه به اوصاف قرآنی اش و روایت های دینی و عرفانی به
تصویر درآمده است و نسبت به سایر فرشتگان دارای وجوه خاصی است.

کلیدواژه‌ها

• جبرئیل
• آموز ههای دینی و عرفانی
• نگارگری اسلامی
• معراج نامه

عنوان مقاله [English]

Gibreel in Terms of Islamic Religious and Mystical Doctrines and its Depiction the Miraj of the MirHeydar Letter and the Painting of Sultan Muhammad’s Miraj

نویسندگان [English]

• Golnar Alibabaei ¹
• Mohammad Ali Rajabi ²

¹ MA in Islamic Art, Shahed University, Tehran , Iran

² Assistant professor, Art Faculty, Shahed University, Tehran , Iran