تاثیر نحله نقشبندیه بر تولید و تجارت منسوجات ابریشمی در دوره تیموری با تاکید بر شهر یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد صنایع دستی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

10.30480/vaa.2021.3421.1556

چکیده

هدف بررسی وضعیت نساجی دوره تیموری، خاصه شهر یزد و شیوه عملکرد خواجگان نقشبندی در رسیدن به انحصار چرخه اقتصادی و انعکاس آن در دوره صفوی است. بنابراین وضعیت کشاورزی و تجارت ابریشم در شهر یزد دوره تیموری چگونه بوده است؟ و نقشبندیان چه تاثیری در رونق تجارت منسوجات دوره تیموری به خصوص یزد داشتند؟ رویکرد تحقیق کیفی، از نظر هدف، کاربردی و ماهیتی توصیفی و تحلیلی دارد. شیوه جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و اسنادی است. یافته‌ها نشان دارد توسعه تجارت، رونق کسب و کار، جذب پیشه‌وران و کشاورزان ، توسعه صنعت نساجی ، ابریشم بافی و محصولات ابریشمی که از کالا های استراتژیک بود در صدر فعالیت های اقتصادی نقشبندیان قرار گرفت. حضور نقشبندیان در این تجارت پر سود و انحصار چرخه اقتصادی، آنها را متوجه شهر یزد- خاستگاه ابریشم و پایگاه اصلی تولید مرغوب ترین منسوجات ابریشمی- کرد. اگرچه با از بین رفتن خاندان تیموری، نحله نقشبندیه به دلیل پیوندهای ناگسستنی با دولت از کم‌رنگ شد؛ اما میراث فکری و جریان هنری آنها در دوره صفوی انعکاس یافت و نمود آن را می‌توان در آثار هنری دوره شاه عباس اول از جمله آثار غیاث‌الدین نقش بند- نقطه اوجی در هنر بافندگی یزد - دید.

کلیدواژه‌ها