تحلیل جایگاه البسه و زنان لباس‌پوش درآثار گوستاو کلیمت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی، گروه نقاشی، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

2 عضو هیئت علمی، گروه نقاشی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

10.30480/vaa.2022.3768.1639

چکیده

همواره نمایش البسه در آثار نقاشان از موضوعات قابل ملاحظه بوده است. انتخاب پوشش مناسب با سوژه و مهارت نمایش آن در آثار نقاشی نشان‌دهنده‌ی نقش مهم لباس به‌عنوان ابزاری توصیف‌کننده و قدرت‌مند است. می‌توان از طریق پوشش و لباسی درخور، به سوژه شکوه مضاعف بخشید. درآثار گوستاوکلیمت لباس از جایگاه ویژه‌ای برخورداراست و درارتباط با زنان به نمایش درآمده است. در آثار این هنرمند جامه‌ علاوه بر زیبایی در فرم ظاهری، کارکردی استعاری و نمادین دارد. این پژوهش که با هدف بررسی و تحلیل نقش‌مایه‌ی لباس و زنان ملبس در نقاشی‌های کلیمت انجام گرفته‌‌است، سعی درکشف معانی پنهان رمزگذاری شده در پس جامه‌ی زنان و بررسی عوامل اجتماعی موثر بر شکل‌گیری آثار او دارد و درپی یافتن پاسخ به این سوال است که : البسه زنان درآثار این هنرمند نقاش دربردارنده‌ی چه مفاهیمی هستند و ارتباط این مفاهیم با موضوعات اجتماعی و فرهنگی دوران چیست؟ روش تحقیق در این مقاله توصیفی-تحلیلی و شیوه‌ی گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و ابزار گردآوری پایگاه‌های آنلاین می‌باشد. در ابتدا 9 نمونه از مشهورترین آثار نقاش، با محوریت البسه و زن انتخاب شد. درادامه ارتباط میان جامه، تزئینات آن، زنان و جایگاه آن‌ها در بستر جریانات اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان می‌دهد که البسه بیش از آن‌که کارکرد زیبایی‌شناختی داشته باشند، نماد فردیت، برابری جنسیتی و آزادیِ زنان هستند. تاکید بیش از حد برلباسِ زنان از طریق نقوش تزئینی، نمایش زنان لباس‌پوشِ قهرمان درتقابل با مضامین اساطیری تابلوها، به تصویرکشیدن لباس‌های آزاد و یک‌تکه در تضاد با لباس‌های مُطبقِ کلاسیک، جلوه‌گاه تغییر هویت زنان و از مصادیق این ادعا هستند. همچنین جریان‌های هنری نظیر اصلاح لباس که در ادامه‌ی جنبش جدایی‌طلبی وین شکل گرفت و همچنین جنبش زنان و ارتباط هنرمند با حلقه زنان این جنبش از عوامل تاثیرگذار بر شکل‌گیری چنین مجموعه‌ی ارزشمندی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات