نقش جعفر تبریزی در اعتلای مکتب هرات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.30480/vaa.2014.247

چکیده

هدف این مقاله بررسی نقش جعفر تبریزی در اعتلای مکتب هرات بر پایة گسترش هنر کتاب‌آرایی و روند رو به رشد خط نستعلیق است. جعفر تبریزی ملقب به بایسنقری در تاریخ هنر ایران به‌عنوان یکی از هنرمندان بنام خوشنویسی عهد تیموری (9ﻫ ق./15 م.) در خطوط هفت‌گانه و همچنین خط نستعلیق مطرح می‌شود. وی پس از دریافت سمت ریاست کتابخانه بایسنقری، به خلق کتاب‌های خطی و مصور و کتاب‌آرایی چندباره آن‌ها اهمیت بسیار می‌دهد. مسئله این مقاله بررسی و دسته‌بندی فعالیت‌های جعفر تبریزی به‌عنوان عاملی اصلی و مهم در اعتلای مکتب هرات است. برای رسیدن به این مقصود، با تکیه‌بر مطالعات کتابخانه‌ای در خصوص مکتب هرات، جعفر تبریزی و خط نستعلیق، داده‌ها جمع‌آوری‌شده و تحقیق به شیوﮤ تاریخی تحلیلی با ارائه نموداری صورت گرفته است. مهم‌ترین نتایجی که به دست آمد؛ نشان داد که نقش مؤثر جعفر تبریزی بایسنقری در پیشبرد کتابخانه بایسنقری و اعتلای مکتب هرات در سه محور رئیس، هنرمند و مدرس خوشنویس است. تلاش وی موجب خلق کتاب‌های خطی و مصور، پالایش خط نستعلیق و تعلیم و تربیت شاگردان گردید. مهم‌ترین دستاورد ایشان، کتابت شاهنامه بایسنقری، پایه‌گذاری شیوه شرقی خط نستعلیق و تربیت ظهیرالدین اظهار است.

کلیدواژه‌ها