فرهنگ دیداری و مفهوم دیدن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

10.30480/vaa.2012.271

چکیده

باورها و ارزش‌های بشر در جهان معاصر بیش از گذشته در محاصره تصویر و تجربهٔ دیداری است. آنچه تاکنون در مباحث گوناگون فکری تحت عنوان دیدن موردبررسی قرارگرفته است با مفهوم آن در فرهنگ دیداری تفاوت محسوس دارد. فرهنگ دیداری زمینه‌ای بینارشته‌ای از مطالعات فرهنگی است که در دهه‌های اخیر ظهور کرده است. از ویژگی‌های آن می‌توان به نگاه انتقادی به کارکرد تصاویر در محدوده‌های دیداری اشاره کرد. تجربه دیدن در فرهنگ دیداری، محدود به حس بینایی و تجربه ادراک حسی نیست. بلکه به‌مثابه کنشی چندوجهی، همواره در تعادل و پیوند با سایر پدیده‌ها است. ازآنجاکه تصاویر به شکل محسوسی روش ادراک ما را از جهان تحت تأثیر قرار می‌دهند، لازم است تجربه‌های گوناگون دیداری مورد تفسیر و مقایسه صورت گیرد. این مقاله کوششی است برای تشریح ماهیت دیدن به‌عنوان عامل مهم تولید معنا در فرهنگ دیداری که با تأمل در مفهوم تصویر و تحلیل موضوع تجربهٔ دیداری، به طرح دیدگاه‌های متأثر از فرهنگ دیداری می‌پردازد. همچنین گرایش به تصویر و فرآیند دیدن را در رابطه ناگسستنی از زمینهٔ دیداری موردبررسی قرار می‌دهد.

کلیدواژه‌ها