بررسی اثر تخریبی پوسیدگی نرم بر روی درِچوبی تاریخی، ازگونه چنار واقع درسرداب محراب کلیسای بیت اللحم اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مرمت اشیاء فرهنگی و تاریخی،

2 دانشیار، گروه آموزشی صنایع دستی، دانشگاه هنر،

3 استادیار پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران،

چکیده

چوب از جمله مواد خامی است که در بنای تاریخی کلیسای بیت اللحم اصفهان به کار رفته است. بر روی
محراب این کلیسا درِچوبی قرار گرفته است که به سرداب محراب باز می شود. این درِ چوبی از گونه
چنار می باشد،که آسیب پوسیدگی نرم توسط قارچ ها منجر به کاهش استحکام آن شده است. هدف این
پژوهش، بررسی تاثیرات مخرب عامل پوسیدگی نرم در کاهش مقاومت درِچوبی تاریخی از جنس چنار واقع
درسرداب محراب کلیسای بیت اللحم اصفهان می باشد. ضمن این بررسی، مقاومت فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی
و تغییرات ساختاری این درِچوبی ارزیابی می شود. در این راستا، روش های مستند نگاری، نرم افزار های
آماری، مطالعات آزمایشگاهی، مشاهدات میکروسکوپی، آنالیز های دستگاهی SEM ,FTIR به ترتیب برای
بررسی میزان تغییرات شیمیایی در ساختار چوب تاریخی و مشاهدات مرفولوژی سطح چوب تحت تاثیر قارچ
پوسیدگی نرم استفاده می شود. نتایج حاصل از آزمون ها نشان می دهد، عامل آسیب رسان پوسیدگی
نرم در ساختار چوب پهن برگانی همچون چنار موجب تخریب دیواره های سلولی، افزایش رطوبت، کاهش
دانسیته،سلولز و لیگنین شده اند که در نهایت منجر به افت مقاومت خمشی، فشاری، ضربه و کاهش سختی
چوب تاریخی می شوند. که به دنبال افت مقاومتی و عدم استحکام، تخریب اثر چوبی تاریخی را در پی دارد

کلیدواژه‌ها



- صادقی فر، حسن و میرشکرایی سید احمد، بررسی لیگنین چوب صنوبر تعیین خصوصیات با
روش های طیف سنجی FTIR, UV-Vis ، مجله علمی پژوهشی علوم کشاورز ، یشماره 3، 1384
- عبادی، سید اسحاق،بررسی ویژگی های آناتومیک چوب افرا پلت دست کاشت در محورهای
طولی و شعاعی درخت، فصلنامه علوم و فنون منابع طبیع ، ی سال پنجم، شماره 3، 1389
بررسی اثر تخریبی پوسیدگی نرم بر ...
107
نامۀ هنرهای تجسمی و کاربردی
- عنایتی، علی اکبر، فیزیک چو ، ب موسسه انتشارات دانش گ ا ه ت ه ر ا ن ، چ ا پ د و م ، 9 8 3 1
- غفرانی، محمد، بررسی امکان ساخت چند سازه چوب پلاستیک از خاک اره و پلی اتیلن ترفتالات ضایعاتی،
علوم محیط ، ی سال ششم ، شم ا ر ه د و م ، 7 8 3 1
- کارگر فرد، ابوالفضل، حسین زاده، عبدالرحمن، نوربخش، امید، خواجه خزعل حاجی حسنی، رضا،
بررسی ویژگی های فیزیکی و مکانیکی تخته فیبر با دانسیته متوسط ساخته شده از چوب صنوب ، ر منابع
طبیعی، 1384
- هادلی، آر. بروس ) 1990 (، شناسایی چوب ) نتایج دقیق با استفاده از ابزارهای ساده،( ترجمه، علی نقی
کریمی، محمد حسن اختراع و کامبیز پور طهماسبی، چاپ اول، انتشارات آییژ، تهران، 1388
- ونگر ا.، ا.پ.شینیوند و .یونگر) 2001 (، حفاظت آثار هنری چوب ، ی ترجمه اصغر طارمیان و علی نقی
کریمی، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول، 1389
- Blanchette, Robert A.(1991). Deterioration in historic & archaeological woods from terrestrial
sites,Journal of plant pathology.54- 60.
- Blanchette, Robert A.,Haight, John E., Koestler, Robert J.Hatchfield, Pamela B., Arnold, Dorthea.
( 1994).Assesment of deterioration in archaeological wood From ancient Egypt,VOL.33,NO.1.55-
70.
- Blanchette, Robert A.(2000). A review of microbial deterioration found in archaeological wood
from different environments.Journal of International Biodeterioration & Biodegradation. 46.189-
204.
- Bodirlau,R., Teaca, C.A.(2009). Transform infrared spectroscopy & thermal analysis
of lignocellulose fillers treated with organic Anhydrides, Vol. 54, No.1. 93–104.
- Dobrica, Iuliana, Bugheanu, Paula, Stanculescu, Ioana, Ponta, C.(2008). FTIR Spectral data of
wood used in romanian traditional village constraction, Department of Physical Chemistry. vol.1.
33–37.
- Genestar, C., Palou, J.(2006). FTIR spectroscopic evaluation of deterioration in an historic
coffered ceiling, Department of Chemistry, University of Balearic Islands (UIB).
- Giachi, Gianna, Bettazzi, Francesca, Chimichi, Stefano, Staccioli, Giuseppe.(2003). Chemical
characterisation of degraded wood in ships discovered in a recent excavation of the Etruscan and
Roman harbour of Pisa. Journal of Cultural Heritage. 4 . 75–83.
- Gruchow, Falk, Machill, Susanne, Thiele, Steffen, Herm, Christoph, Salzer, Rainer.(2009) Imaging
FTIR S spectroscopic investigation of wood: paint interface of aged polychrome art objects.epreservation
science.145 -150
- Kataoka, Yutaka, Kondo, Tetsuo.(1998). FT-IR Microscopic Analysis of Changing Cellulose
Crystalline Structure during Wood Cell Wall Formation, 760- 764.
- Raiskila, Sanni, Pulkkinen, Minna, Laakso, Tapio , Fagerstedt, Kurt, Loija, Mia,
Mahlberg, Riitta, Paajanen, Leena, Ritschkoff, Anne-Christine, Saranpaa, Pekka .(2007). FTIR
Spectroscopic Prediction of Klason and Acid Soluble Lignin Variation in Norway Spruce Cutting
Clones. Journal of International Biodeterioration & Biodegradation.61.45- 52.
- Rosu, Dan, Teaca, Carmen-Alice, Bodirlau, Ruxanda, Rosu, Liliana.(2010). FTIR and color
change of the modified wood as a result of artificial light irradiation. Journal of Photochemistry
and Photobiology B: Biology.3.
- Schmidt,Olaf.(2006). Wood and Tree Fungi:Biology, Damage, Protection, and Use, Springer-
Verlag Berlin Heidelberg.