مطالعه تاثیر استعاره تصویری بر پراکندگی معنا در پیکره های انسانی اردشیر محصص

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس / آموزشکده فنی و حرفه ای دختران ارومیه

2 عضو هیات علمی دانشکده هنر شاهد

چکیده

استعاره همواره یکی از مهمترین مباحث بلاغت برای تاثیر کلام بوده است. امروزه علوم شناختی جدید باور
دارد که انسان استعاری می اندیشد و استعاره فقط لغوی نیست. درپی این نظریه، اندیشمندان مبحث استعاره
تصویری را مطرح نمودند، که از جمله آنها نوئل کارول، جان کندی و چارلز فورس ویل است. نقطه مشترک
تعاریف آنها از استعاره تصویری، نگاشت مفهوم از مبدأ به مقصدِ تصویری است. تصویر استعاری، انحرافی
از وضعیت معمول است که باعث برانگیختن یک معنی یا معانی مختلف می شود. در این تحقیق این پرسش
مطرح است که چه رابطه ای بین انحراف از واقعیت معمول در اندام های انسانی کاریکاتورهای اردشیر
محصص و استعاره تصویری وجود دارد، چگونه این انحراف از وضعیت معمول در کاریکاتورهای او باعث
برانگیختن یک معنی یا معانی مختلف م یشود، همچنین استعاره و پراکندگی معانی چگونه سبب بازگشت
مخاطب به خود اثر هنری می شود. از اهداف این پژوهش مطالعه استعاره تصویری در پیکره های تلفیقی
اردشیر محصص است که پراکندگی معنایی و تناقض های رندانه ای را در این طرح ها خلق می کند. به علاوه،
مسیر رسیدن به معنا در پیکره های غیرمتعارف ارشیر محصص براساس استعاره تصویری مورد بررسی
قرار گرفته است. معنای درونی خارج شدن ذات انسان از کمال انسانی به عنوان مبدأ استعاره )مستعارله(؛
به صورت خارج شدن شکل ظاهری او از حالت عادی به عنوان مقصد )مستعارمنه( در کاریکاتورها تصویر
شده است. فعال نگه داشتن ذهن مخاطب، مضمون اصلی کاریکاتورهای اوست. در کارهای اردشیر محصص
معنا و تفسیر به راحتی به دست نمی آید و انباشت مضمون وجود دارد؛ به همین علت یک دور و بازگشت
مداوم به خود اثر اتفاق می افتد. در این مقاله روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و در گردآوری اطلاعات
از روش کتابخانه ای و مشاهده آثار استفاده شده است. رویکرد مورد استفاده در این مقاله تحلیل محتوای
کیفی استقرایی است.

کلیدواژه‌ها



- احمدی, بابک ) 1391 (. حقیقت و زیبایی درس های فلسفه هن . ر چاپ بیست و دوم، تهران: نشر مرکز.
- بارت, رولان ) 1389 (. نقد و حقیق . ت مترجم شیرین دخت دقیقیان، چاپ پنجم، تهران: نشر مرکز.
- بارسلونا, آنتونیو ) 1390 (. استعاره و مجاز با رویکردی شناخت . ی مترجم فرزان سجودی؛ لیلا صادقی؛
تینا امراللهی، چاپ اول، تهران: انتشارات نقش جهان.
- جرجانی, عبدالقاهر ) 1374 (. اسرارالبلاغ . ه مترجم جلیل تجلیل، چاپ چهارم، تهران: موسسه انتشارات
و چاپ دانشگاه تهران.
- خوئی, اسماعیل ) 1357 (. شناختنامه اردشیر محص . ص چاپ دوم، تهران: شرکت سهام یکتاب های
جیبی.
- ساسانی, فرهاد ) 1383 (. استعاره: مبانی تفکر و ابزار زیبایی آفرینی / مجموعه مقالات امبرتو اکو و
دیگرا . ن چاپ اول، تهران: سوره مهر.
- سقراطی, سید امیر ) 1394 (. گلستان هنر 1، 5 اردشیر محصص. چاپ اول، تهران: پیکره.
- کارول, نوئل ) 1393 (. درباره نق . د مترجم صالح طباطبایی، چاپ اول، تهران: نشر نی.
- مجابی, جواد ) 1387 (. اردشیر محصص و شباهت های ناگزیر در کار طراحان از گوستاو دوره تا
استاین بر . گ چاپ اول، تهران: نشر چشمه.
- محصص، اردشیر ) 1351 (. شناسنام . ه چاپ اول، تهران: طهوری.
- نعمت اللهی، مهدی ) 1390 (. ورزش باستانی )زورخانه ای( و کشتی پهلوان . ی چاپ اول، تهران:
انتشارات راشا.
-هاوکس, ترنس ) 1390 (. استعار.ه مترجم فرزانه طاهری، چاپ چهارم، تهران: نشر مرکز.
- Aristotle (2010). Rhetoric. Tras. W. Rhys Roberts, Pennsylvania: A Penn State Electronic
Classics Series Publication.
- Carroll, Noel (1994). Visual Metaphor. Aspects of Metaphor. Hintikka, Jaakko. Dordrecht:
Kluwer, 189218-.
- Forceville, Charles (2002). The Identification of Target and Source in Pictorial Metaphors,
Journal of Pragmatics, 34 (1), 114-.
- Kennedy, Jahn M. (1982). Metaphor in Pictures. Perception, 11(5): 589605-.
- Lakoff, George; Johnson Mark (1980). Metaphor We Live By. Chicago: University of Chicago
Press.
- Reddy, Micheal J. (1993). The Conduit Metaphor: A Casse of Frame Conflict in Our Language.
Metaphor and Thought. Ortony, Andrew. Cambridge: Cambridge Universiry Press, 284324-.