گرافیتی، رسانه‌ای غیررسمی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، استان تهران، شهر تهران

2 گروه انیمیشن و سینما، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، استان تهران، شهر تهران

3 گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، استان تهران، شهر تهران

چکیده

گرافیتی به‌حسب ظاهر نوعی نشانه‌گذاری هدفمند به دست انسان بر سطوح مختلف محیط شهری به شمار می‌آید و ازجمله مهم‌ترین اهداف آن ارتباط و پیام‌رسانی است. نخبه‌گرایان هنرهای تجسمی غالباً از گرافیتی به‌عنوان پدیده‌ای خرابکارانه (وندالیسم) یاد می‌کنند، درحالی‌که بررسی‌های چند دهه اخیر به‌وسیله پژوهشگران مطالعات فرهنگی، نشان داده است که اقلیت‌های اجتماعی به دلیل دسترسی نداشتن به رسانه‌های رسمی به‌منظور پیام‌رسانی و اعلام هویت‌های انسان‌شناختی و فرهنگی‌شان از ابزارهای گوناگون و ویژه گرافیتی که به سهولت در اختیارشان است استفاده می‌کنند. امروزه آثار گرافیتی صرفاً دیوارنوشته‌هایی شتابان با محتوای سیاسی و انقلابی نیستند. بلکه خرده‌فرهنگ‌هایی هستند که مشخصاً جوانان از آن به‌منظور تبیین ویژگی‌های سبک زندگی‌شان استفاده می‌کنند. این پژوهش در پی آن است که با توجه به ویژگی پیام‌رسانی گرافیتی و بهره‌گیری از نظریات مطرح‌شده در حوزه مطالعات فرهنگی، به ارتباط مخاطب و قدرت در آثار گرافیتی از منظر رسانه‌ای بپردازد. روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق کتابخانه‌ای و به‌صورت مشاهده آثار بوده و تجزیه‌وتحلیل داده‌ها نیز به‌صورت توصیفی و تحلیلی انجام‌شده است. نتایج حاصل از پژوهش روشن می‌سازد که گرافیتی درواقع رسانه‌ای غیررسمی است و در مقابل گفتمان غالب معنا می‌یابد و به ابزار بیانی خرده‌فرهنگ‌های اجتماعی بدل می‌شود و بر جدا ساختن مرزهای زیباشناختی تأکید می‌کند. ازاین‌رو گرافیتی با بیشترین تنوع گفتمانی همراه است

کلیدواژه‌ها