مطالعه میزان تطابق محتوای واحدهای درسی رشته صنایع دستی در مقطع کارشناسی با مفهوم دیزاین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه صنایع دستی، دانشکاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

دیزاین و معادل فارسی آن، طراحی، دارای مفاهیم گسترده ای در رشته های هنر و معماری است. طراحی در
صنایع دستی را می توان در سه مقولۀ طراحی ترسیمی، طراحی سنتی و طراحی در مفهوم دیزاین تعریف نمود.
طراحی در مفهوم دیزاین به دلیل ماهیت خلاقانه و نوآورانۀ آن از مباحث اساسی آموزش در رشته های هنری
است. استفاده از عنوان کلی طراحی برای مفاهیم مختلف، اغفال و یا بروز تفاسیر شخصی از آن را به دنبال
داشته و باوجود درج واژۀ طراحی در عنوان بسیاری از دروس، مفاهیم و انتظارات مورد نظر از طراحی در
مفهوم دیزاین در برنامه و شرح دروس به خوبی تبیین نگردیده و بنابراین اخلال در آموزش آن را به دنبال دارد.
هدف از این مقاله ضمن ارائۀ تعریف و جایگاه دیزاین، مطالعه میزان تطابق و ارتباط محتوای واحدهای درسی
کارشناسی صنایع دستی با مفهوم دیزاین است. نتایج مبین آن می باشد که مقوله طراحی در مفهوم دیزاین در
رشته صنای عدستی به خوبی تبیین نگردیده و از لحاظ کمی و کیفی نیازمند بازنگری است. در پایان پیشنهاد هایی
جهت بهبود وضعیت موجود آموزش طراحی )دیزاین( ارائه شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی
و با کمک ابزارهای کمی و کیفی صورت گرفته و از مطالعات تطبیقی نیز سود جسته است.

کلیدواژه‌ها


آریانپور کاشانی، منوچهر. (1382). فرهنگ گسترده پیشرو آریانپور (انگلیسی- فارسی). تهران: جهان رایانه.
بوردک، برنهارد ای. (1391). دیزاین؛ تاریخچه، تئوری، فلسفه و زمینه­های طراحی محصول. ترجمه علی مولائی. تهران: وارش.
پاکباز، رویین. (1378). دائره‌المعارف هنر (نقاشی، پیکره سازی، گرافیک). تهران: فرهنگ معاصر.
پوتر، نورمن. (1391). طراح کیست؟ اشیاء، مکان­ها، پیام‌ها. ترجمه مهدی خاک زند. تهران: دانشگاه هنر.
چری، ادیت. (1388). برنامه‌ریزی برای طراحی از تئوری تا عمل. ترجمه شهناز پورناصری. تهران: مرکز مطالعاتی شهرسازی و معماری.
چینگ، فرانسیس. (1375). اصول و مبانی طراحی. ترجمه فرهاد گشایش. تهران: مارلیک.
دانشگرمقدم، گلرخ. (1388). «فهم مسئله طراحی در آموزش معماری، بررسی مؤلفه­های مؤثر بر فهم کافی از مسئله طراحی به عنوان آغازگاهی برای طراحان مبتدی». هنرهای زیبا، هنرهای تجسمی. (شماره 43)، صص59-68.
دوموزوتا، بریزیت بورژا. (1388). دیزاین و مدیریت آن. ترجمه نژده هوانسیان، تهران: ویژه نگار.
ساداتی، ناصر. (1391). «ارزیابی برنامه درسی رشته صنایع دستی در مقطع کارشناسی از منظر رویکرد دیسیپلین محور-DBAE». مجموعه چکیده مقالات اولین همایش ملی آموزش عالی هنر، تهران: دانشگاه هنر.
سروری، سالومه. (1385). «طراحی چیست؟». دستاورد. (شماره 25-24)، صص42-45.
محمدی­راد، بها الدین. (1387). شناخت طراحی (فهم طراحی). تهران: رنگ پنجم.
مرتضایی، سید رضا. (1389). «بیان­هایی پیرامون شناخت تعامل فرهنگ و طراحی (محصول)». هنرهای زیبا، هنرهای تجسمی. (شماره 43)، 68-57.
مشخصات کلی، برنامه و سرفصل دروس دوره کارشناسی صنایع‌دستی. کد 6152. کمیتۀ تخصصی هنرهای تجسمی، گروه هنر، مصوب یکصد و سومین جلسه شورای عالی برنامه­ریزی مورخ 7/9/1366.
مشخصات کلی، برنامه و سرفصل دروس دوره کارشناسی طراحی صنعتی. کد 6142. گروه هنر، مصوب سیصد و یکمین جلسه شورای عالی برنامه‌ریزی مورخ 25/4/1374.
معین، محمد. (1371). فرهنگ فارسی معین. تهران: امیرکبیر.
قاسمی، مرضیه و محمودی، سکینه خاتون. (1391). «بررسی نرم­افزارهای مرتبط با حوزه­ی هنر و صنایع دستی در ایران». مجموعه چکیده مقالات اولین همایش ملی آموزش عالی هنر. تهران: دانشگاه هنر.
قربانی، شعبانعلی، و همکاران. (1395). «تبیین فرایند طراحی جهت آموزش در رشته صنایع‌دستی (مورد پژوهی رشته سرامیک)». رساله دکتری. دانشگاه هنر اصفهان.
گشایش، فرهاد. (1381). «مطالعات کاربردی هنر: ویژه طراحی، هنر و زندگی». هنر و معماری. (شماره 52)، 224-218.
هاف، توماس. (1391). تاریخ مختصر طراحی صنعتی. ترجمه ندا لنکرانی. تهران: مارلیک.
هرامی، فاطمه، و علیرضا دهقان. (1380). طراحی دوره پیش‌دانشگاهی. تهران:  شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران.
هسکت، جان. (1381). طراحی صنعتی، ترجمه رضا رضایی نصیر، تهران، انتشارات سمت.
هوانسیان، نژده. (1390). «دیزاین یا طراحی؟ مسئله این است...». معمار. (شماره 69)، 79-74.
هوشیار، مهران. (1390). «بررسی نظام آموزش عالی هنرهای صناعی ایران و پیشنهاد یک نظام نوین». رساله دکتری. دانشکده هنر دانشگاه شاهد.