بررسی تاثیر نقاشی اکسپرسیونیستی بر فیلم مطب دکتر کالیگاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی گروه نقاشی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

2 استادیار گروه سینما، دانشکده هنر، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

3 استادیار گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

از زمان تولد سینما در اواخر قرن نوزدهم میلادی، ارتباط بین نقاشی و سینما در حوزه‌های زیباشناسی موضوع بحث بوده است. رابطه، شباهت و تفاوت‌های این دو هنر نه‌تنها جذاب، بلکه بحث‌برانگیز است. جنبش اکسپرسیونیسم آلمان که امروزه از آن به‌عنوان یک سبک یاد می‌کنند، نقش مهمی در تحول و تکامل آثار و سبک‌های هنری داشته است. اکسپرسیونیسم به همان اندازه که در تاریخ نقاشی جایگاه رفیعی دارد، در تاریخ سینما نیز بسیار حائز اهمیت است. سینمای اکسپرسیونیستی بر جریان و سبک‌های سینمای زیادی همچون ژانرهای وحشت، جنایی و نوآر تأثیر مستقیم و غیرمستقیم گذاشته است. مطب دکتر کالیگاری ساخته رابرت وینه (1920) مهم‌ترین و مشهورترین فیلم اکسپرسیونیستی است که تمام عناصر اکسپرسیونیسم را در خود دارد. به نظر می‌رسد این سبک سینمایی، بیش از هر چیز وامدار نقاشی اکسپرسیونیستی باشد. پژوهش حاضر به‌صورت توصیفی-تحلیلی صورت گرفته و منابع آن به روش کتابخانه‌ای گردآوری شده است.در این مقاله تأثیر سینمای اکسپرسیونیستی از نقاشی اکسپرسیونیسم مورد مطالعه بوده و برای این مقصود، فیلم مطبدکتر کالیگاری که یکی از برجسته‌ترین آثار سینمای جهان است و موجب پدید آمدن جریانی به نام کالیگاریسم گردیده است، براساس عناصر اکسپرسیونیستی در نقاشی مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می­دهد که فیلم مطب دکتر کالیگاری به‌عنوان یکی از شاخص‌ترین فیلم‌های اکسپرسیونیستی به‌طور مستقیم از نقاشی اکسپرسیونیستی الهام گرفته است و عناصری همچون دکور، بازیگری، شخصیت‌پردازی و استفاده از نور و سایه در این فیلم، وامدار هنرنقاشی اکسپرسیونیستی است.

کلیدواژه‌ها


الستی، احمد، و همکاران. (1393). «تأثیر اکسپرسیونیسم آلمان بر بازیگری در سینمای آیزنشتاین». کیمیای هنر. (شماره 12)، 109-99.
بازن آندره. (1373). «نقاشی، سینما». ترجمه مهران مهاجر. کلک. (شماره 50-49)، 247-243.
بردول، دیوید، و کریستین تامپسون. (1386). تاریخ سینما. ترجمه فتاح محمدی. تهران: مرکز.
سیدحسینی، رضا. (1398). مکتب‌های هنری. ج2. تهران: نگاه.
رحیمیان، بهزاد. (1370). اکسپرسیونیسم آلمان و پیشگامان سینما. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
رحیمیان، مهدی. (1389). سینما: معماری در حرکت. تهران: صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
طوسی، مریم، و همکاران. (1395). «تأثیرات متقابل معماری و سینما در دوران معاصر؛ بررسی تطبیقی سبک‌های معماری معاصر و سینما». چهارمین کنگره بین‌المللی عمران، معماری و توسعه شهری. دانشگاه شهیدبهشتی تهران
عادل، شهاب‌الدین، و سپیده توحیدی. (1394). «بررسى خصوصیات بنیادى سینماى تکنوآر». هنرهای زیبا. (شماره 2)، 92-83.
کیسبی‌یر، الن. (1383). درک فیلم. ترجمه بهمن طاهری. تهران: چشمه.
مرزبان، پرویز. (1388). خلاصه تاریخ هنر. تهران: علمی فرهنگی.
موناکو، جیمز. (1385). چگونگی درک فیلم. ترجمه حمیدرضا احمدی لاری. تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
دوبه، ولف دیتر. (1394). «اکسپرسیونیسم آلمان: هنر و جامعه». ترجمه غزاله ابراهیمی. حرفه هنرمند. (شماره 58)، 109.
Wieland Schemed. (1985). GermanArt in the 20thCentury:Painting and Sculpture 1905-1985. Munich: Prestel.
URL1: www.culturematters.org.uk/index.php/arts/visual-art/item/2616-never-agian-war-the-life-work-of-kaethe-kollwitz
URL4:https://en.opisanie-kartin.com/description-of-the-painting-by-vasily-kandinsky-moscow-the-red-square