سنجش الگوی آموزش فرایند تفکر خلاقیت در طراحی قبل و بعد از آموزش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه طراحی صنعتی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری طراحی صنعتی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 عضو هیئت علمی، دانشکدگان هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 استادیار گروه طراحی صنعتی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران

5 دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده کامپیوتر، دانشگاه ایالتی نیویورک، اسوگو، آمریکا

10.30480/vaa.2023.4638.1809

چکیده

خلاقیت، مهارتی است که قابل بررسی، سنجش، استفاده و آموزش است. بنابراین، سنجش کارایی هر محتوای آموزشی در طراحی و ارایه نتایج تجربه های آموزش، می تواند در بهبود و کیفیت آموزش تاثیر گذار باشد. در این پژوهش، آموزش مبتنی بر شاخص های خلاقیت (سیالی، بسط، اصالت و انعطاف پذیری) در دروس طراحی صنعتی مورد توجه است. به همین منظور، ضمن اشاره به مفهوم آموزش طراحی با رویکردی تحلیلی، به ارایه برخی الگوهای آموزشی در این زمینه و روش های آموزش خلاق پرداخته شده است. همچنین تجربه آموزش با هدف تعیین اثر بخشی تدریس در قالب فرایند آموزش خلاق بر خلاقیت دانشجویان در حل مسئله طراحی انجام شده است. این پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، یک تحقیق نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری20 دانشجوی سال سوم مقطع کارشناسی رشته طراحی صنعتی دانشگاه الزهرا تهران در سال تحصیلی 1399-1400 است که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به دو گروه 10 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزارهای سنجش، آزمون سنجش خلاقیت عابدی و پرسش نامه فرم الف تورنس است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از میانگین، انحراف استاندارد و وارایانس به عنوان شاخص های آماری توصیفی و از آزمون تی مستقل در آمار استنباطی استفاده شد. نتایج تحلیل نشان داد بین دانشجویان گروهی که با روش فرایند تفکر خلاقیت، آموزش دیده بودند و گروه کنترل که فاقد این فرایند آموزش بوده اند؛ از نظر میزان خلاقیت تفاوت معناداری وجود دارد و روش آموزش فرایند تفکر خلاق موجب افزایش خلاقیت در دانشجویان می شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات