نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• نفیسه عثنی عشری ¹
• محمدتقی اشوری ²

¹ پژوهش هنر دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر دانشگاه هنر تهران/هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه بوعلی سینا

² هیأت علمی و دانشیار دانشگاه هنر تهران، دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر

چکیده

شکل­گیری شاخه­ای جدید از هنر نگارگری ایرانی به نام «چهره­نگاری و پیکرنگاری درباری» به ابتکار فتحعلی­شاه کاربرد نوعی رسانه تصویری بود که در جهت تحقق اهداف تبلیغاتی شاهان قاجار شکل گرفت و بر این اساس به نظر می­رسد که بین این آثار و گرافیک فصل مشترکی وجود دارد و لذا مسأله اصلی مقاله آن است که احیایارتباطاتتصویری سلطنتیایران قدیم به خواست فتحعلی­شاه دارای چه فصل مشترکی با گرافیک بوده است؟
با کمی تأمل بر غالب آثار برجای­مانده از هنرهای درباری دوران قاجار همچون انواع نقاشی­، صخره­نگاری و حتی ضرب سکه این نکته آشکار می­شود که عموم آنها دارای اهدافی تبلیغاتی بوده، آن­چنانکه اگرچه در ظاهر عناصر تزیینی محسوب می­شده­اند، اما در لایه­های پنهان خود به لحاظ تأثیرات اجتماعی، ناقل مفهوم مشروعیت­بخشی نظام و در یک کلام سازوکار برجسته­سازی چهره قدرت بودند، به همین علت می­توان این آثار را بر اساس هویت کاربردی آنها متعلق به حوزه گرافیک دانست.
این مقاله از نوع کیفی و روش آن تحلیلی تاریخی است.

کلیدواژه‌ها

• فتحعلی‌شاه
• چهره‌نگاری و پیکرنگاری درباری
• گرافیک
• تصویرسازی تبلیغاتی

عنوان مقاله [English]

Taking advantage of pictures to display power by Fath-Ali Shah*

نویسندگان [English]

• nafiseh Asna ashari ¹
• Mohammad taghi Ashuri ²

¹

²

چکیده [English]

As a novel branch of Iranian Painting, Court Portrait and Iconography initiated by Fath-Ali Shah were some kind of advantage taken of the medium of image aiming at propaganda launched in favor of Gajar kings, hence there seems to be an intersection between these works and graphics which proposes the main question of the paper: how does the  reviving of  the ancient pictorial communication by Fath-Ali Shah command, intersect with graphics? Looking at the court artworks remained from Gajar kingdom such as different kinds of paintings, rock paintings and even coinage, one realizes that most of them have been of ulterior motive, seeking propaganda, as they may seem ornaments at first, in terms of social influences, they carried the idea of legitimating the government and in one word, projecting the power face. Therefore, they, based on their applied identities, can be considered graphical. The current study is a qualitative historical research.

کلیدواژه‌ها [English]

• Fath-Ali Shah
• court portrait and iconography
• graphic
• advertizing imagery