بررسی جایگاه “قصد هنرمند” در مداخلات حفاظتی و مرمتی در آثار فرهنگی- تاریخی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری مرمت اشیاء فرهنگی- تاریخی، دانشگاه هنر، استان تهران، شهر تهران

چکیده

در فرآیند حفاظت و مرمت آثار فرهنگی- تاریخی، حفاظت-مرمتگر اخلاق مدار، پیش از هر اقدامی، بایسته
به شناخت و درک راستین سوژه است و به شناسایی، مطالعه و «تفسیر » هر آنچه به گونه ای با اثر تاریخی
پیوسته و همبسته است، می پردازد. از این روی نقش «هرمنوتیک » در این فرآیند انکارناپذیر است. استناد به
«نیت مؤلف » یا «قصد هنرمند » از راه های شناخت معنا و تفسیر یک اثر در نقد ادبی و هنری است. این پژوهش
به مطالعه در جایگاه قصد هنرمند در مداخلات حفاظتی و مرمتی پرداخته است. روش تحقیق، توصیفی-
تحلیلی، گردآوری داده ها از طریق بررسی منابع مکتوب و نتیجه گیری از طریق تحلیل داده ها و استدلال بوده
است. در ابتدا به مفهوم قصدگرایی در نقد هنر، ضد قصدگرایی، و انواع آن پرداخته شد. انواع قصدگرایی
عبارت بودند از: قصدگرایی مطلق، قصدگرایی متعادل، قصدگرایی انحصاری، قصدگرایی شمولی و قصدگرایی
فرضی. در ادامه انواع قصدگرایی در بستر حفاظت و مرمت آثار تاریخی تحلیل شد. قصدگرایی های مطلق،
انحصاری و فرضی، جایگاهی در این فرآیند نداشتند. قصدگرایی شمولی با رویکرد رایج در حفاظت و مرمت
آثار، نزدیکی داشت. در نهایت دو دیدگاه ارائه شد: ۱.قصدگرایی متعادل، با احترام به اصالت مادی و معنوی
اثر، شامل اصالت کاربرد، ماده، شکل، و محیط، رویکردی متناسب تر از سایر انواع قصدگرایی در فرآیند
حفاظت و مرمت آثار ارائه می دهد. ۲.اثر تاریخی موجودیتی است دارای هویتی پویا و مستقل که ورای نیت
هنرمند سازنده به سیر حیات خود در طول تاریخ ادامه می دهد.

کلیدواژه‌ها


فهرست منابع
- احمدی، بابک ) 1388 ( ساختار و تأویل مت ، ن تهران: نشر مرکز.
- آفرین، فریده ) 1392 ( نگره مؤلف و آثار کمال الدین بهزاد و رضا عباسی، باغ نظ ، ر شماره 25 ، سال
دهم، تابستان 1392 ، صص 89 - 100 .
- برندی، سزار ) 1388 ( تئوری مرم ، ت ترجمه پیروز حناچی، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، چاپ
دوم، تهران.
- پدرام، بهنام. اولیاء، محمدرضا. وحیدزاده، رضا ) 1391 ( ارزیابی اصالت در فرآیند حفاظت از آثار
تاریخی ایران: ضرورت توجه به تداوم فرهنگ بومی آفرینش هنری، نشریۀ مرمت آثار و بافت های
تاریخی-فرهنگ ، ی سال اول، شماره دوم، پا ییز و زمستان، صص 1- 17 .
- پوگ، لیلاند ) 1379 ( قصدمندی، تألیف و نقد فیلم مناقشه بر سر مؤل فباور ، ی احمدرضا مغفوری،
فارابی، دوره دهم، شماره دوم؟، شماره سی و هشت؟.
- جانجی، رکا ) 1388 ( ارتباط زیبای یشناختی )نظرگاه هندی،( نریمان افشاری، فرهنگستان هنر و سمت،
تهران، پاییز 1388 .
- حبیبی، سید محسن. مقصودی، ملیحه ) 1388 ( مرمت شهری )تعاریف، نظریه ها، تجارب، منشورها و
قطعنام ههای جهانی، روش ها و اقدامات شهری،( انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهارم، تهران.
- خسروپناه، عبدالحسین ) 1380 ( نقدى بر هرمنوت کی فلسفى، رواق اندیش، ه شماره 6، صص 17 - 30 .
- عابدی سرآسیا، علیرضا. علمی سولا، محمدصادق، علمی سولا.محمدکاظم ) 1389 ( بررسی امکان
دسترسی به نیات مؤلف: نقدی بر هرمنوتیک قصدی ستیز و نظریه مرگ مؤلف، مطالعات اسلامی:فلسفه
و کلام، سال چهل و دوم، شماره پیاپی 85 / 2، پاییز و زمستان 1389 ، صص 169 - 194 .
- عابدی سرآسیا.علیرضا ) 1389 ( هرمنوتیک و اصول فقه:نگاهی به انواع قصدی گرایی در غرب و
مقایسه آن با دیدگاه تفسیری اصولیان شیعه، مطالعات اسلامی:فقه و اصو ، ل سال 42 ، شماره پیاپی
1/85 ، پاییز و زمستان 1389 ، صص 67 - 84 .
- فلامکی.محمد منصور ) 1380 ( باززنده سازی بناها و شهرهای تاریخ ، ی مؤسسه انتشارات دانشگاه
تهران، چاپ چهارم، تهران.
- کریر.دیوید ) 1386 ( مرمت در جایگاه تفسیر اثر هنری:دیدگاه یک فیلسوف، امیرحسین کریمی،
دوفصل نامه مرمت و پژوه ، ش سال دوم، شماره سوم، پاییز و زمستان، صص 27 - 36 .
- کریمی.مصطفی ) 1383 ( علقه معنای متن به مؤلف، علوم اجتماعی، روش شناسی علوم انسانی،
تابستان، شماره 39 ، از 41 تا 66 .
- لوینسون.جرولد ) 1392 ( زیبای یشناسی هنره،ا سیدمحمدمهدی ساعتچی و نریمان افشاری،
فرهنگستان هنر، چاپ اول، تهران.
- ندایی فر.هدی ) 1393 ( نقش نیت هنرمند در تفسیر آثار هنری مدرن، پایان نامه کارشناسی ارشد،
دانشگاه هنر تهران، دانشکده هنرهای کاربردی.
- نصری.عبدالله ) 1381 ( راز متن )هرمنوتیک، قرائ تپذیری متن و منطق فهم دین،( نشر مرکز مطالعات
و انتشارات آفتاب توسعه، تهران.
- نوروزی طلب.علی رضا ) 1385 ( اصالت متن به مثابه مرجع نقد و تفسیر، باغ نظ ، ر شماره 5، ص 101 .
- هابرماس.یورگن ) 1375 ( نقد حوزه عموم ، ی حسین بشریه، تهران، نشر نی.
- هاروی.ون ای. ) 1382 ( علم هرمنوت کی، محمد ناصحی. نامه حکم ، ت دوره 1، شماره 2 )پا ییز و
124
دوفصلنامۀعلمی- پژوهشی دانشگاه هنر شماره نوزده بهار وتابستان 96 نامۀ هنرهای تجسمی و کاربردی
زمستان(، 270 - 253 .
- یوکیلهتو.یوکا ) 1387 ( تاریخ حفاظت معمار ، ی محمدحسن طالبیان و خشایار بهاری، روزنه، چاپ
اول، تهران.
- یونسی.اعظم ) 1390 ( نقش مخاطب در تحول و تکوین هنر معاصر، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته
نقاشی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکز.
- Allen.Graham (2000) Intertextuality (The new critical idiom), Taylor and Francis Routledge,
London and New York.
- Carroll.N (2000) Intention and interpretation: the debate between hypothetical and actual
intentionalism, Metaphilosophy, 31(12/), pp 394- 404.
- Carroll.N (2007) Art, mind and intention, Philosophy and literature,312/,pp 394- 404.
- Clavir.Miriam (2009) Conservation and Cultural Significance, in Conservation:Principles,
Dilemmas and Uncomfortable Truths, Edited by: Alison Richmond and Alison Bracker,
Published in association with the Victoria and Albert Museum London, Butterworth-Heinemann
is an imprint of Elsevier.
- Daiches.D. (1981) Critical approaches to literature (2nd ed.), New York:Longman Inc.
- Dykstra.Steven W. (1996) The Artist’s Intentions and the Intentional Fallacy in Fine Arts
Conservation, Journal of the American Institute for Conservation, Vol.35, No.3 (Autumn
-Winter),pp. 197- 218.
- Gadamer.Hans Georg (1975) Truth and method, Michigan:Seabury Press.
- Garfinkle.Ann M, Fries.Janet, Lopez.Daniel and Possessky.Laura (1997) Art Conservation
and the Legal Obligation to Preserve Artistic Intent, Journal of the American Institute for
Conservation, Vol.36, No.2 (Summer), pp.165- 179
- Jokilehto.Jukka (2002) A History of Architectural Conservationm, Butterworth-Heinemann
Series in Conservation and Museology, Butterworth-Heinemann,Woburn,p 18.
- Koller.Manfered (2000) Surface cleaning and conservation, The getty conservation institute,
Los Angeles,Vol 15,No 3,pp.59-.
- Lamarque.Peter (2006) The intentional fallacy, in Waugh, Patricia, Litirary theory and criticism:
an Oxford guide, Oxford University Press Inc., New York.
- Maes.Hans (2008) Challenging partial intentionalism, Journal of Visual Arts Practice, Volume
7, Number 1, 2008.
- Maes.Hans (2010) Intention, Interpretation and Contemporary Visual Art, British Journal of
Aesthetics, Vol.00, Number 0, April 2010,pp 1.
- Mikkonen.Jukka (2009) Intentions and Interpretational: Philosophical fiction as conversation,
Published January 27,2009, http://www.contempaesthetics.org/newvolume/pages/article.php?
articleID=526.Access date:7 /2/ 2014.
- Mornet.K,Rausch, R. (1991) NTCS Dictionary of liiterary terms, National textbook company,p
110.
- Rée.Jonathan (2009) Auto-Icons, In: Conservation Principles, Dilemmas and Uncomfortable
Truths, Butterworth-Heinemann and V&A:15-.
- Renate.Woudhuysen-Keller, Thirkettle,Sally,McClure, Ian (1988) The examination and
restoration of Henry, Prince of Wales on Horseback by Robert Peake, The first ten years. The
examination and conservation of paintings 1977 to 1987.The bulletin of the Hamilton Kerr
Institute,No. 1,The Hamilton Kerr Institute of the Fitzwilliam Museum,Cambridge:University
of Cambridge.
- Ricoeur.Paul (1991) From Text to Action, Kathleen Blamey and John B.Thompson, Evanston:
Northwestern University press.
بررسی جایگاه “ قصد هنرمند” در مداخلات ...
125
نامۀ هنرهای تجسمی و کاربردی
- Stanley-Price.Nicholas (2009) The Reconstruction of Ruins: Principles and Practice, In:
Conservation Principles,Dilemmas and Uncomfortable Truths, Butterworth-Heinemann and
V&A:32- 46.
- Starn, Randolph (2002) Three ages of patina in painting, University of California press,Vol
78,pp 86- 115,p 88.
- Stecker.Robert (2003) Interpretation and Construction: Art, Speech and the Law, United
kingdom: Blackwell.
- Wodak.Ruth, Meyer.Michael (2001) Methods of critical discourse analysis, London, Thousand
Oaks and New Delhi, SAGE Publication.